دکتر مصطفی معین، رئیس دومین همایش ملی التهاب، از اهمیت بروز التهاب در تشدید بیماری COVID-19 و مرگ‌ومیر ناشی از آن، سخن گفت.

روابط عمومی مرکز تحقیقات ایمونولوژی، آسم و آلرژی دانشگاه علوم پزشکی تهران، در آستانه برگزاری  دومین همایش ملی التهاب،  با رئیس و دبیران علمی و اجرایی همایش فوق  گفتگویی انجام داده که به شرح زیر است:

 جناب آقای دکتر معین، رئیس محترم دومین همایش ملی التهاب  سلام  و خدا قوت  به شما و همکارانتان در برگزاری   همایش   فوق، بفرمایید  اهمیت بروز التهاب در تشدید بیماری کووید-19 و مرگ و میر ناشی از آن چیست؟

دکتر معین: من هم خدمت شما سلام عرض می کنم، در عفونت ویروسی کرونا یا بیماری کووید-۱۹، نفوذ ویروس از طریق گیرنده های ACE2 در سلول های پوششی راههای هوایی، موجب فعال شدن سلول های دفاعی T و B، مونوسیت ها، ماکروفاژها و به دنبال آن ساخته شدن پادتن اختصاصی بر علیه ویروس و نیز تولید بسیاری از فاکتورهای پیش التهابی و سایتوکاین هایی مانند IL6, IL8, IL10, GSF, GMCSF, MCP1,TNFa,...می شود که باعث التهاب شدید و از بین رفتن بافت ریه و بروز علایم و مشکلات تنفسی می شود. این واکنش فوق العاده سیستم ایمنی و دفاعی بدن که "طوفان سایتوکاینی" نامگذاری شده است موجب ایجاد جراحت در بافت های اندام درگیر شده می شود. چنانچه این فرآیند التهابی خیلی شدید باشد، نارسایی تنفسی و کاهش سطح اکسیژن خون رخ می دهد که به آن نشانگان اختلال تنفسی شدید (ARDS) گفته می شود و بیمار باید با فوریت در واحد مراقبت های ویژه بستری شود و در صورت لزوم به دستگاه تنفس کمکی وصل شود. این التهاب شدید همچنین می تواند در سایر اندام های حیاتی مانند کلیه، قلب، مغز باعث اختلال عملکرد آنها و در مواردی اختلال در سیستم انعقاد خون و ایجاد لخته وآمبولی می شود که افزایش احتمال مرگ و میر بیماران را در پی دارد.خوشبختانه احتمال وقوع نوع خطیر عفونت کووید۱۹ تنها در حدود ۷ تا ۸ درصد از بیماران است و در مردان، کهنسالان، افراد چاق و افرادی که بیماری زمینه ای مانند دیابت، بیماری های مزمن تنفسی، نقص ایمنی دارند بیشتر خواهد بود.

 اهمیت پیشگیری از بیماری در کاهش ابتلا به بیماری کووید-19 و نرخ مرگ و میر ناشی از التهاب ریوی ناشی از آن چیست؟

دکتر معین: بدون تردید پیشگیری از بروز بیماری بسیار موثرتر و مهم تر از این است که بخواهیم بیماران دچار عفونت ویروسی کرونا را درمان کنیم. چون متاسفانه هنوز واکسن یا درمان اختصاصی و موثری برای کووید -۱۹ وجود ندارد و درمان های کنونی کم اثر، پرعارضه و پرهزینه هستند. در هرصورت به محض شک به علایم بالینی کووید۱۹ - باید بیمار از اطرافیان فاصله بگیرد و سریعاً با پزشک معالج خود مشورت کند. رعایت توصیه های پزشکی مانند  فاصله گذاری اجتماعی، زدن ماسک، شستشوی منظم دستان، و در مواردی که اعلام می شود ماندن در خانه و نداشتن سفرهای شهری و بین شهری در پیشگیری از این عفونت که به شدت مسری و خطرناک است، سرنوشت ساز است.

ارتباط بیماری کووید-19 با بیماری های مزمن مانند آسم و آلرژی چگونه است؟

دکتر معین: هرچند آلرژی های مختلف و آسم شیوع فراوانی دارند و افراد زیادی به آنها مبتلا هستند و از جمله بیماری های زمینه ای تلقی می شوند، ولی خوشبختانه احتمال بروز کووید -۱۹  یا شدت آن در آنها بیشتر از دیگران گزارش نشده است. فقط اگر علایم تنفسی بیماری آسم با درمان دارویی به خوبی کنترل نشده باشد  یا به هر دلیل خارج از کنترل باشد، ابتلا به بیماری کووید-۱۹ می تواند در این بیماران شدیدتر و پر مخاطره تر باشد. همچنین وقتی بیمار به علت حمله آسم مجبور به مراجعه به اورژانس یا بیمارستان شود، در آن محیط احتمال تماس با آلودگی ویروسی و ابتلا به بیماری کرونا بیشتر خواهد بود. این نکته هم یادآوری می شود که بیماران دچار آلرژی بینی (و نیز آسم اگر درمان نشده باشد) به علت عطسه و خارش بینی یا سرفه مکرر، اگر ناقل ویروس کرونا باشند می توانند محیط را آلوده کنند و اطرافیان خود را در معرض خطر قرار دهند، بنابراین ارتباط با پزشک و درمان مناسب هرچند از را دور و با تلفن یا فضای مجازی باشد ضروری است.

 
در ادامه  به سراغ دکتر طوبی غضنفری دبیر علمی همایش فوق و استاد دانشگاه علوم پزشکی شاهد رفتیم و  از ایشان خواستیم تا  در  خصوص همایش فوق توضیحاتی ارائه کنند.
 
دکتر غضنفری گفت: این همایش مشتمل بر 5 وبینار شامل 10 میزگرد تخصصی خواهد بود که در این میزگردها اساتید و متخصصان  رشته های مرتبط با این بیماری از جمله همکاران گروههای تخصصی و فوق تخصصی در رشته های ایمونولوژی، ژنتیک ، عفونی، ریه، قلب و عروق، مغزو اعصاب، مراقبتهای ویژه، اطفال، اپیدمیولوژی و... در موضوعات مختلف،  در ارتباط  با پیشگیری ، تشخیص و درمان در این بیماری سخنرانی خواهند کرد.

 او اضافه کرد: همچنین در این همایش در خصوص  سایر مراقبتهای لازم برای افرادی که دچار التهاب شدید می شوند، صحبت خواهد شد.
دبیر علمی دومین همایش ملی التهاب گفت: التهاب در واقع از اولیه ترین پاسخهای ایمنی است که می تواند در اثر محرکهای مختلفی ایجاد شود، از جمله در شروع عفونت و عفونتهای ویروسی که در ابتدای این عفونتها التهاب ایجاد می شود ولی  توسط مکانیسم های تنظیمی سیستم ایمنی  یا مداخلات درمانی  این التهاب کنترل می شود. در صورتی که این التهاب کنترل نشود می تواند منجربه عوارض نامطلوب بعدی یعنی درگیری سایر اعضای بدن  شود و اگر این التهاب از کنترل خارج شود و شدید شود می تواند منجربه وضعیتهای بحرانی و متاسفانه مرگ شود.
 
دکتر غضنفری گفت: عوامل متعددی در ایجاد و گسترش التهاب موثرند: عوامل مربوط به پاتوژن یا ویروس، عوامل مربوط به میزبان مانند سن، جنس، بیماریهای زمینه ای، ژنتیک و عوامل محیطی که هر کدام سهمی را در ایجاد این التهاب شدید می توانند داشته باشند ،در این همایش ما به عوامل مختلف مرتبط با ایجاد التهاب شدید و همچنین روشهای تشخیصی و آخرین روشهای درمانی خواهیم پرداخت ، متخصصانی که در بیمارستانهای بزرگ در حال درمان بیماران هستند،  تجربیات خود را برای استفاده سایر متخصصان در میان خواهند گذاشت.

سپس با  دکتر مریم نوری زاده، دبیر اجرایی همایش، به گفتگو نشستیم و ایشان در خصوص روند برگزاری همایش فوق و تاریخچه آن  توضیح داد و گفت:
اولین همایش ملی التهاب با  رویکرد ایمونولوژی و بیماریهای التهابی 9-7 اسفند ماه سال 97  با موفقیت برگزار شد و امسال نیز مرکز تحقیقات ایمونولوژی، آسم و آلرژی با همکاری مرکز تحقیقات تنظیم پاسخهای ایمنی دانشگاه شاهد، دومین همایش ملی التهاب با رویکرد التهاب شدید در بیماری کووید-19 به صورت 5 وبینار با موضوعات متنوع و بسیار مهم در زمینه تشخیص و درمان بیماری کووید- 19  از تاریخ، 23 تا 27 آذر 99 و از ساعت 11 تا 14 هر روز، در فضای اسکای روم دانشکده مجازی دانشگاه علوم پزشکی تهران برگزار خواهد کرد.

وی گفت: هماهنگی برای برگزاری این همایش از سال گذشته با برگزاری جلسات کمیته علمی آغاز شد که به دلیل شیوع پاندمی کرونا موضوع این همایش، موضوع التهاب شدید در بیماری COVID-19 تعیین شد. زیرا موضوع مهم در وخیم شدن حال بیماران مبتلا به ویروس کرونای جدید، ایجاد التهاب شدید و کنترل نشده متعاقب آغاز پاسخ های ایمنی است، بنابراین اطلاع رسانی در خصوص همایش در گروه های مختلف انجام شد. وی اضافه کرد: خلاصه مقالات در محورهای مختلف تعیین شده در حیطه تشخیص و درمان بیماری کووید-19 به دبیرخانه ارسال شد که داوری خلاصه مقالات در اواسط آبان ماه به صورت آنلاین پایان پذیرفت و نتایج پذیرش هر خلاصه مقاله که امتیاز لازم را کسب کرده بودند به نویسندگان خلاصه مقالات ارسال شد و در نهایت 19 عنوان خلاصه مقاله به عنوان سخنرانی کوتاه پذیرفته شدند.

دبیر اجرای دومین همایش التهاب اضافه کرد: همچنین در حاشیه همایش فوق ، کارگاه Graphpad Prism از ساعت 9 تا 10:30 صبح  در طول روزهای برگزاری همایش به صورت مجازی برگزار خواهد شد و  دکتر راهله شکوهی و دکتر محسن بدل زاده مدرسان این کارگاه خواهند بود.
وی در پایان گفت:  دومین همایش ملی التهاب  برای گروه های مختلف پزشکی و علوم پایه دارای امتیاز بازآموزی است و علاقه مندان می توانند برای کسب اطلاعات بیشتر به سایت  همایش و سایت سامانه آموزش مداوم مراجعه کنند.